9 Mart 2012 Cuma

Kişilik Üzerine

Kişilik nedir diye sorsak çoğu kişi "ne bileyim ben" diye cümlesine başlar. Aslında hepimiz biliriz ki kişilik her insanın karakterini oluşturan çeşitli davranışlar bütünüdür, yani bir insanın herhangi bir olaya karşı verdiği tepkilerin hepsine kişilik süzgecinden geçirip, bu süzgeçten çıkan anlamlara göre konuşması veya davranış üretmesidir.
Bana göre kişiliğin bir sürü farklı çeşitleri vardır. Bunların hepsini anlatmaya kalksak ömrümüz yetmez. Bu yüzden birçok kişiliği anlatmak yerine genel olarak, bu konu hakkında görüş bildirmek daha doğru olur, hatta mantıklı olur.

Bir çok kişilik biliriz: çalışkan, azimli, tutuğunu koparan, uyuşuk vs. vs. peki bu kişilikleri neye göre çıkarırız? Tabi ki kişilerin konuşmasından, hal veya tavırlarından; ancak bazen şöyle deriz "yahu bu çok yalancı bir adam çok kişiliksiz" halbuki onun kişiliği yalancılık üzerinedir veya yalan üzerine bir dünya kurduğu için her söylediğinize yalan söyleme gereksinimi duyar; ama bu onun kişiliksiz olduğunu göstermez. Onun kişilik özelliği yalan söylemek üzerine kurulmuştur.

Kişilik neye göre şekillenir?: Uzatmadan kısaca anlatacağım, kavgacı bir ailenin çocuğunun kişiliği tabi ki kavgacı olur. Yalancı bir ailenin çocuğu mükemmel dürüst çıkma ihtimali nedir? Bu yüzden şuna %100 eminim kişilik ailede şekillenir.

İnsanın kişiliklerini  değerlendirmek için kendimize şu soruyu sormak gerekir bence "söyledikleriyle yaptıkları birbirini tutuyor mu?". Mesela bir insan düşünün, her zaman ben çok dürüst biriyim diyor ama sürekli yalan atıyor veya söyledikleriyle yaptıkları birbirini tutmuyor. İşte o zaman bu kişiye kişiliksiz diyebiliriz. Kısaca açıklamak gerekirse kişilik kelimesinin anlamı: insanların söyledikleriyle yaptıklarının birbirini tutması ile arasındaki orana denmektedir. Eğer söylediği yüz üzerinden yüz, yaptıkları da yüz üzerinden yüz ise:
100/100=1'olur.
Yani kişilikli biridir; ama söylediği yüz, yaptıkları yirmi ise:
20/100=0,2'olur
Yani kişiliksizliğe yakındır. Bunu şu şekilde yorumlarız, bu oran ne kadar bir'e yakınsa kişi o kadar kişiliklidir ve ne kadar sıfıra yakınsa o kadar kişiliksizdir. Kalın sağlıcakla...

2 yorum:

  1. hata payı nedir ? algılamaya bakmaz mı ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok genel bir yazı bu, kafada fikir yaratması için yazdım. Yoksa çok değişken vardır. Dediğin gibi hata payı, algılama, sosyokültürel yapı, ekonomik durum, yaş, cinsiyet... baya var. Kitap yazmak gerekir :) Alttaki işlemi de yazıyı rakamlara dökmek için yaptım, yoksa böyle bir işlem yok, somutlaştırmak için...

      Sil